Tổng quan

Dị ứng là bệnh rất phổ biến và ảnh hưởng đến khoảng 20% ​​dân số. Khi hệ thống miễn dịch của cơ thể phản ứng với một chất bình thường,hoặc vô hại (như phấn hoa,..) bằng cách tạo ra một kháng thể để chống lại kháng nguyên này, đó gọi là dị ứng.

Các loại dị ứng

Có nhiều loại dị ứng và chia làm bốn nhóm cụ thể:

• Loại I: Ngay lập tức hoặc dị ứng phản ứng phản vệ là các loại dị ứng gây ra một phản ứng ngay lập tức, thường ở niêm mạc hoặc da. Điều này bao gồm những thứ như dị ứng phấn hoa, dị ứng thức ăn, dị ứng lông thú vật nuôi và dị ứng thuốc. Bất kỳ dị ứng gây ra một phản ứng nhanh chóng, cho dù đó là hắt hơi, trầy xước hoặc thậm chí một phản ứng nghiêm trọng như sốc phản vệ rơi vào nhóm này. Đây là loại dị ứng phổ biến nhất của tất cả các dị ứng.
• Loại II: Những dị ứng này được gọi là độc tế bào, và rất hiếm. Đây là loại dị ứng xảy ra khi cơ thể tấn công các tế bào bị hư hỏng của nó. Điều này bao gồm phản ứng với những thứ như truyền máu và nhược cơ.
• Loại III: dị ứng miễn dịch phức tạp, xảy ra khi một cái gì đó trong máu thường không có gây ra các triệu chứng đặc hiệu. Phản ứng dị ứng với thời tiết thuộc vào thể loại này.
• Loại IV: chậm khởi phát, dị ứng xảy ra như loại dị ứng II, nhưng với một phản ứng chậm. Đây là loại dị ứng cũng được gọi là một phản ứng miễn dịch tế bào. Khi cơ thể của một người từ chối một cơ quan được cấy ghép, hoặc có tiếp xúc với một chất mà sau này mới biểu hiện phản ứng dị ứng, đây là một loại dị ứng IV
  

Các triệu chứng

Các triệu chứng có thể nhẹ như phát ban, đỏ mắt, chảy nước mắt và ngứa, ách xì và hắt hơi. Các triệu chứng vừa phải gồm có da bị ngứa và khó thở. Các triệu chứng nghiêm trọng tại một phản ứng phản vệ thường sẽ bắt đầu ngứa trên mặt, sau đó tiến đến đe dọa tính mạng phản ứng như sưng mà làm cho khó thở hoặc nuốt, đau dạ dày và đau bụng, nôn mửa và nhầm lẫn tiêu chảy, chóng mặt và tinh thần.

Nguyên nhân / yếu tố nguy cơ

Không có cách nào để dự đoán ai sẽ bị dị ứng hoặc lý do tại sao. Nhưng dị ứng thường di truyền và được truyền từ cha mẹ cho trẻ em. Một đứa trẻ với cha mẹ dị ứng có một cơ hội 50/50 của dị ứng và 75% trẻ em với hai cha mẹ bị dị ứng kết thúc với dị ứng.

Kiểm tra / Chẩn đoán

Một thử nghiệm trên da là một cách phổ biến để kiểm tra dị ứng. Một số loại dị nguyên là chất thường gây dị ứng được đặt lên da hoặc tiêm một lượng nhỏ vào da và chờ xem phản ứng trong vòng 24- 72 giờ hoặc đôi khi vài ngày.

Ngoài ra còn có các xét nghiệm máu để đánh giá các kháng thể miễn dịch ( IgE, IgM, IgA,..) .

Điều trị

Điều trị tùy thuộc vào loại dị ứng. Tránh các nguyên nhân gây ra các phản ứng dị ứng là điều quan trọng nhất đối với dị ứng.

Thuốc có thể được sử dụng để điều trị dị ứng bao gồm:

-       Thuốc kháng histamine: Thuốc kháng histamine có toa bác sĩ và hơn-the-counter. Họ có sẵn trong nhiều hình thức như:

·         Thuốc viên nang hoặc nén

·         Thuốc nhỏ mắt

·         Tiêm

·         Si rô.

·         Xịt mũi

-       Corticosteroids: thuốc chống viêm có sẵn trong nhiều hình thức như:

·        Thuốc nhỏ mắt

·        Xịt mũi

·        Tiêm  thuốc

Bệnh nhân có các triệu chứng dị ứng nặng như sốc phản vệ thì cần phải chống sốc theo phác đồ đặc biệt.

Di ứng là vấn đề “ khó” trong y học, do đó cần phải điều trị kiên trì và lâu dài, cần tham khảo ý kiến bác sĩ và quyết tâm vào hướng điều trị của bác sĩ, không nên thay đổi điều trị khi chưa đủ thời gian để đánh giá hiệu quả. Và luôn hiểu rằng không bào giờ điều trị hết 100% bệnh lý dị ứng và đôi khi cần phải điều trị lâu dài suốt 1- 2 năm hoặc nhiều hơn.

BS Trương Hiếu Nghĩa